Open groene ruimtes: Overeenkomst met Leefmilieu Brussel

Een nieuwe overeenkomst tussen Leefmilieu Brussel en de BGHM voor een duur van vijf jaar werd eind mei ondertekend. Deze overeenkomst verzamelt de gemeenschappelijke sociale doelstellingen van beide Brusselse instellingen, enerzijds natuurbescherming en anderzijds sociale actie en huurderslasten. Beide instellingen zijn opgetogen over deze samenwerking.

Drie luiken

De overeenkomst steunt op drie pijlers: biodiversiteit, stadslandbouw en vermindering van de kosten, en bevat drie luiken. 

Het eerste is het ecologische en economische beheer van de directe omgeving van sociale woningen. De komende maanden zullen vijf pilootprojecten worden ondernomen met OVM’s.

Een bestek voor het onderhoud van groene ruimtes zal worden opgesteld, de coëfficiënt voor het biodiversiteitspotentieel wordt berekend, een natuurfacilitator wordt aangeduid (aangeworven) en de verplichtingen inzake het gebruik van pesticides en bomenkap worden verduidelijkt.  

Het tweede luik gaat over bewonersparticipatie. Sensibiliseringsacties (bordjes, toegang tot sensibiliseringscampagnes van Leefmilieu Brussel, natuur- en Natura 2000-netwerken) en participatie-acties (wijkinspiratie, gemeenschappelijke compost,…) zullen worden ondernomen. 

Tenslotte gaat het derde luik over de professionalisering van de sociale huisvestingssector. Daarvoor zullen er studies over het beheer van groene ruimtes en de kosten van uitrustingen worden gevoerd. Een opleidingsplan voor de OVM’s, de BGHM en de PSC’s wordt opgesteld en een professioneel netwerk (overzicht van groene ruimtes van OVM’s, moestuinen) wordt ontwikkeld. 

Pilootprojecten

Er werden tot nu toe al vier pilootprojecten gelanceerd: 

• Logis Floréal : met 80 hectares heeft deze OVM de hoogste lasten van de sector, 40 euro per maand per gezin. De site, die beschermd erfgoed is en open staat voor het publiek, telt 2 Natura 2000 zones en de boerderij Chant des Cailles.
• Verregat in Laken : deze site wordt beheerd door Comensia. Zij telt 258 woningen waarvan 44 eengezinswoningen. Het pilootproject betreft de 2,3 hectares tussen de appartementsgebouwen. De kosten bedragen 12 euro per maand. 
• Transvaal in Oudergem : deze site met 364 woningen wordt beheerd door En Bords de Soignes. Er moeten 3,8 hectares worden onderhouden in een gebied van biodiversiteitsreservoirs (Zoniënwoud, Rood Klooster).
• Everecity met 26,4 hectares voor 3 sites en met 8 euro kosten per gezin. 

De Natuurfacilitator zal de komende 3 maanden een gedifferentieerd beheersplan opstellen voor deze sites. Het plan verloopt in drie stappen : de ecologische diagnose, de hiërarchie van onderhoud (van de meest onderhouden zones tot intensieve zones tot verwilderde zones) en tenslotte het gedifferentieerd beheersplan. Dankzij dit plan kan het aantal onderhoudsbeurten worden verminderd. Dit is erg interessant want het vermindert de snoeibeurten en zorgt voor meer biodiversiteit: meer bloemen en fruit, waardoor er meer voedsel is voor bestuivers, vlinders, vogels,… Via deze pilootprojecten gaan we de evolutie van de onderhoudskosten meten. De stad Rennes in Frankrijk heeft deze beheersmethode toegepast op al haar groene ruimtes en zo haar kosten verminderd. 

Verschillende OVM’s hebben al wat geëxperimenteerd. Meerderen kregen hierop kritiek van bewoners die dit interpreteerden als verwaarlozing. De pilootprojecten zullen dus vergezeld worden van een sensibiliseringscampagne. De geleerde lessen zullen gecommuniceerd worden aan de rest van de sector. 

Op basis van deze 4 beheersplannen zal de facilitator een voorbeeldbestek voor de sector opstellen. Het zal mogelijk zijn voor OVM’s om zich te groeperen in een aankoopcentrale voor een opdracht voor diensten. Als de OVM’s hier interesse voor tonen, kan er een aankoopcentrale gelanceerd worden tegen maart 2021. 

De enquête over het beheer van de omgevingen van sociale woningen, verstuurd door de BGHM in februari 2020, kon nog niet worden afgesloten. De BGHM zal de resultaten van deze eerste enquête tegen eind augustus bekendmaken.